Den historiske bakgrunnen for skulefundasen er innføring av konfirmasjonen i 1736.
Dette sette visse krav til kristendomsopplæringa, og aktualiserte dermed opplæringssituasjonen hos ålmugen.
I 1739 kom så lova med ’Forordning af skolerne paa Landet i Norge’.
I året 1741 kom det skulepolitiske dokumentet ’Placat og nærmere Anordning angående Skolerne på Landet i Norge’. Her vart det lagt opp til at kvart prestegjeld, som var den
eininga ein nytta i organiseringa, fekk styre skulen som best dei kunne.
Det vart så etter kvart utarbeidd skulefundas for dei ulike prestegjelda.
For det som på den tida utgjorde Askvoll prestegjeld vart skulefundasen utarbeidd i 1743. Det var sokneprest Friderich Arentz som saman med fogden Hans Friis Nagel og 8 betrudde menn i prestegjeldet som stod føre utarbeidinga.
Fundasen gjev eit noko detaljert oppsett og reglar for skuleverket i Askvoll prestegjeld.
Frå starten var det omgangsskule.
I 1899 vart det første skulehuset teke i bruk i vår bygd, dåverande Værøy skulekrins.
Skulefundasen for Askvoll prestegjeld vart underskriven 10.juni i 1743, og
godkjend av Bergensbiskop Ole Bornemann 28.juli same året.
Dette årstalet har vi ved Værlandet skule lagt til grunn når vi dette siste året
det er skule i krinsen har arbeidd med prosjektet ’Skule på Værlandet i 261 år’.
